Stil

Niet zomaar een protestmars

Internationale Vrouwendag in Sucre begint met een protestmars. Wij lopen mee met de vrouwen van Levantate Mujer. Uganda en Luisa lopen als ware leiders voorop en roepen leuzen door de megafoon. Alle vrouwen dragen de herkenbare blauwe bodywarmers en zelfgemaakte grote vellen papier waarop de rechten van vrouwen worden uitgelegd: het recht om te werken, het recht om te kiezen met wie je wilt trouwen, etcetera. Het is indrukwekkend deze vrouwen, die soms behoorlijk verlegen lijken, zo zelfverzekerd door de straten van de stad te zien gaan, wetend wat zij hebben meegemaakt. En dus ook wetend dat dit voor hun niet zomaar een idealistische actie is, maar iets wat in hun leven van heel groot belang is.

Slinger van slachtoffers
Hoe groot dat belang is zien we als we aankomen op het plein, middenin de stad. Daar staan al diverse groepen vrouwen èn mannen met spandoeken. Al gauw haken we aan bij een groep vrouwen die strijdt voor vrede. De vrouwen zelf dragen paarse banden om hun hoofd en de kinderen die meelopen dragen kronen met: “Ik wil opgroeien in een vredige wereld.” Toch is het niet het geschreeuw van de zich steeds herhalende strijdkreet “Als onze levens er niet toe doen, plant jezelf dan maar voort zonder ons!” (wat in het Spaans een stuk beter klinkt). Nee, het is de enorme slinger die ze dragen, waaraan posters hangen met daarop de namen en leeftijden van vrouwen die in de afgelopen twee jaar zijn omgekomen door feminicide, vrouwenmoord. Vrouwen dus die door hun man zijn vermoord. De meest extreme vorm van huiselijk geweld.

Temidden van alle rumoer word ik even heel stil.

Het verhaal van Patricia
Als we in de middag in een kamer zitten met nog meer deelneemsters van Levantate Mujer horen we dat feminicide weliswaar de meest verregaande vorm van huiselijk geweld is, maar wat de vrouwen hier hebben meegemaakt liegt er ook niet om.

Ik wist niet dat ik van mezelf kon houden. Wie was ik nou helemaal?

Nog aangedaan van het verhaal van haar voorgangster vertelt Patricia wat haar is overkomen. Patricia is 36 jaar en heeft 5 kinderen. Allen van dezelfde vader.

Toen ik 18 jaar was raakte ik zwanger. Mijn vriend wilde de baby niet. Hij sloeg me en stompte me in mijn buik. Het ging zo hard dat mijn hand en neus braken. Gelukkig bleef mijn dochter leven.

Mijn vriend zei telkens tegen mij dat ik niets waard was, dat ik niets kon. Hij herhaalde dat keer op keer. Zo vaak dat ik er zelf in ging geloven. Ik dacht ook dat ik niets waard was en ik kende mijn rechten niet. Mijn ouders zijn jaren geleden al overleden, dus naar wie kon ik toe? Ik had niemand die mij kon helpen. Op een gegeven moment vertelde iemand me over Levantate Mujer. Ze vertelde dat ik bij hen terecht kon voor hulp. Maar ik kon dat amper geloven. Bovendien, ik was al bang een gewoon kantoor of bedrijf in te gaan, ik kon niet eens lezen of schrijven! Wie was ik nou helemaal?

Voordat ik mijn dochter kreeg heb ik nog een kind gehad, hij was een jaar ouder dan zij. Hij huilde heel veel. Mijn vriend werd er gek van. Zo gek, dat hij, op een dag, terwijl ik stond te koken, onze zoon telkens onderdompelde in een bak met water. En iedere keer zei hij tegen mij: ‘Hier, droog jij hem maar af, het is jouw kind’. De volgende dag was onze zoon overleden.

Onze dochter heeft ook veel geleden onder het geweld. Zowel fysiek als psychisch. We wisten beiden niet dat het mogelijk was om van jezelf te houden. En dat dat heel belangrijk is! Dat hebben we hier geleerd. Bij Levantate Mujer. Mijn dochter heeft hier psychische hulp gekregen en ik kan nu lezen en schrijven! Met hun hulp ben ik weg gegaan bij mijn vriend en ben ik brood gaan verkopen, om geld te verdienen voor mijn gezin. Mijn dochter noemde iedere man die voorbij kwam ‘papa’. Uiteindelijk heb ik met één van hen een relatie gekregen. Maar kort geleden ontdekte ik dat hij ook andere relaties heeft. Ik heb hem gezegd dat ik beter verdien en ik heb hem de deur gewezen. Dat zou ik vroeger nooit hebben gedurfd!

Tranen in onze ogen
Als Patricia klaar is met haar verhaal zit niet alleen zij, maar ook wij, allemaal, met tranen in onze ogen. Het is ongelofelijk dat dit haar is overkomen. Maar ik vind het nog ongelofelijker dat in dit lokaal alleen al 25 vrouwen zitten, die waarschijnlijk nagenoeg hetzelfde hebben meegemaakt!

Mishandeling van vrouwen is werkelijk aan de orde van de dag hier. Het overkomt zo verschrikkelijk veel vrouwen. En dan mogen we nog blij zijn dat deze vrouwen er relatief goed uit zijn gekomen. En dat hun naam nu niet aan de slinger van die protestgroep hangt.

Van slachtoffer naar leider
Patricia en de andere vrouwen hier zijn allemaal ‘leiders’ van Levantate Mujer. Dat houdt in dat zij nu zelf op pad gaan om andere vrouwen in hun gemeenschap te helpen, bij Levantate Mujer te betrekken en te zorgen dat zij ook uit hun benarde situatie komen.

Ik vind het onbeschrijflijk bewonderenswaardig hoe krachtig deze vrouwen zijn. En ik ben niet de enige. De rest van de avond is het opvallend stil in onze groep…
Het werk van Levantate Mujer wordt financieel gesteund door Mensen met een Missie. Heb je nog niet gedoneerd, doe dat dan alsnog! Levantate Mujer verandert ècht het leven van de vrouwen en hun gezinnen!

Doneren kan via: https://www.mensenmeteenmissie.nl/reporter/monique-tekstra-van-lochem/
Foto’s van protestmars en feminicide slinger: Fraukje Vonk